ARAMA SONUCU

Robert Capa Contemporary Photography Center iş birliği ile hazırladığımız, 20. yüzyılın en önemli foto muhabirlerinden Robert Capa’nın ülkemizde bugüne dek yapılmış en geniş kapsamlı seçkisinden oluşan Gerçek En İyi Fotoğraftır sergisini müzemizde sunmaktan onur duyuyoruz. 2024 yılında Budapeşte, Capa Center’da gerçekleşen ve büyük ilgi gören Ara Güler:On Life sergimizin ardından iki önemli fotoğraf müzesi arasındaki iş birliğinin devamı niteliğindeki bu sergi, başlığını Capa’nın yalın, direkt ve gerçekliğe dayalı fotoğraf felsefesini yansıtan bir sözünden almaktadır.

1913 yılında, Macaristan’ın Budapeşte şehrinde Endre Friedmann adıyla dünyaya gelen Robert Capa, 20. yüzyılın en güçlü fotoğrafçılarından biri olarak kabul edilmektedir. Döneminin öncü bir savaş foto muhabiri olarak İspanya İç Savaşı’ndan II. Dünya Savaşı ve Birinci Hindiçin Savaşı’na kadar modern tarihin önemli olaylarını belgelemiştir. Capa’nın fotoğrafları küresel çatışmaları kaydetmenin yanı sıra bu savaşları insani yaşantı seviyesinde belgelemiştir.

Robert Capa’nın kariyerini tanımlayan en belirgin özellik “yakın olma” tutkusu olmuştur ki bunu da şöyle açıklar: “Eğer fotoğraflarınız yeterince iyi değilse, yeteri kadar yaklaşmamışsınız demektir.” Savaş cephelerinde sergilediği fiziksel ve manevi cesareti, onun duygu yüklü çarpıcı kareler yakalamasına olanak sağlamıştır. Capa, savaşın vahşetine tanıklık etmekle kalmamış savaş kurbanı insanların durumuna da tanıklık etmiştir.

Gerçek En İyi Fotoğraftır, Capa’nın 1932 yılında bir foto muhabiri olarak ilk profosyonel işi olan, Leon Trotsky’nin Kopenhag’da yaptığı konuşmayı belgelediği karesi ile başlayarak, 1954 yılındaki trajik ve erken ölümünün hemen öncesinde Hindiçin’de çektiği son fotoğraflar ile tamamlanan kapsamlı bir seçki sunar. Capa, yirmi iki yıl süren oldukça kısa foto muhabirlik kariyerinde çektiği fotoğraflar ile 20. yüzyılı tanımlayan pek çok olaya şahitlik etmekle kalmamış, bu kareler hem kendi derin ve zengin çalışmalarının hem de bu çalkantılı zamanlar ve çatışmaların göstergesi olmuştur. Tarihi açıdan büyük önem taşıyan bir görsel arşiv niteliğindeki bu fotoğraflar bir bütün olarak bakıldığında Capa’nın görsel anlatım ustalığını göstermekle birlikte Endre Friedmann’dan Robert Capa’ya bir fotoğrafçı ve bir personanın doğuşu ve gelişimini gözler önüne serer.

Henri Cartier-Bresson, George Rodger ve David “Chim” Seymour ile birlikte Magnum Photos’un kurucularından olan Robert Capa, 20. yüzyıl içerisinde bir foto muhabirinin zaman tanıklığı ve hikaye anlatıcılığı rollerini tanımlayanlardan biri olmuştur. Magnum’un oluşumundaki katkısı öncü ruhunun bir sonucudur; savunduğu bu yeni kolektif yaratım platformu sayesinde fotoğrafçıların haklarını ve sanatsal bağımsızlıklarını koruyabilmelerine imkan sağlaması ise onun yenilikçi karakterinin bir göstergesidir. Cartier-Bresson'un "etik maceraperest" olarak adlandırdığı Robert Capa'nın hayatı ve işleri, fotoğrafın görme biçimimizi ve dünyayı algılayışımızı şekillendirme kabiliyetine inananlar için bir referans noktasıdır. Onun fotoğrafları yalnızca olay kayıtları değil, aynı zamanda adalete, empatiye ve fotoğrafın değişim yaratma gücüne olan derin bir inancın ifadesidir.

Robert Capa'nın mirası, kardeşi Cornell Capa'nın yorulmak nedir bilmeyen adanmışlığı sayesinde günümüze ulaşmıştır. Cornell Capa, New York'taki Uluslararası Fotoğraf Merkezi'ni (ICP) kurarak Robert Capa'nın imgelerinin ve bu imgelerin temsil ettiği ideallerin çalışılmak, sergilenmek ve gelecek nesillere aktarılmak üzere korunmasını sağlamıştır.

Bu sergi, Robert Capa'nın günümüzden seksen yıl önce, 1946’da Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında çektiği fotoğraflardan oluşan 37 adet gümüş jelatin baskıya ayrılmış özel bir bölümü de içermektedir. March of Time haber filmi serisi için Türkiye’yi tanıtan bir belgesel film yönetmekle görevlendirilen Capa ziyareti boyunca, İstanbul'un günlük yaşamından Ankara'nın Modern mimarisine, kırsal manzaralardan portrelere uzanan çeşitli konuları fotoğraflamıştır.

Ara Güler Müzesi, fotoğrafçının tanıklığının en önemli örneklerinden biri olarak eserleriyle tarihteki yerini koruyan Robert Capa’nın bugüne kadar Türkiye’de yapılmış en kapsamlı sergisi Gerçek En İyi Fotoğraftır’ı izleyiciyle buluşturmaktan mutluluk duyar.

Robert Capa / International Center of Photography / Magnum Photos / Capa Center – Budapest
Photos: Hungarian Collection of The Robert Capa Photographs – Robert Capa Contemporary Photography Center, Budapest